تجزیه و تحلیل آماری تصادفات جاده‌ای منجر به فوت استان گلستان طی سال‌های 1389 تا 1393

مقدمه: تصادفات جاده‌ای یکی از عوامل مهم وقوع مرگ و میر در ایران است که وضعیت اجتماعی و اقتصادی مردم را به شدت تحت تأثیر قرار می‌دهد. استان گلستان به دلیل شرایط خاص طبیعی و انسان‌ساخت مانند عبور جادۀ بین‌المللی تهران- مشهد و داشتن آثار تاریخی و مناطق توریستی پذیرای مسافران زیادی از سراسر کشور و به تبع آن حوادث جاده‌ای زیادی است. روش: این پژوهش از نظر نحوۀ گردآوری داده‌ها کتابخانه‌ای و از لحاظ هدف و ماهیت کاربردی محسوب می‌شود. روش‌های آماری به کار رفته در این پژوهش شامل بررسی‌های آماری توصیفی و استنباطی است و داده‌ها، تصادفات منجر به فوت ثبت شده در پلیس راه استان گلستان طی دورۀ زمانی 1389 تا 1393می‌باشد. یافته‌ها: در این پژوهش در زمان دورۀ مورد مطالعه، 1351 تصادف در جاده‌های استان رخ داد که باعث کشته‌شدن 1553 نفر شد. از این تعداد،793 نفر سرصحنه و 760 نفردر بیمارستان فوت کردند. سال 1389، با 221 مورد کمترین و سال 1391 با مورد 330 مورد بیشترین تعداد تصادف را دارد. روند تعداد تصادفات تا سال 1391 سیر صعودی و پس از آن سیر نزولی داشته است. ماه‌های مرداد، شهریور و مهر به ترتیب160، 156و 156 با مورد تصادف پرخطرترین ماه‌ها و بهمن، اسفند و آذر به ترتیب با 63، 73 و 74 مورد امن ترین ماه‌ها از لحاظ وقوع تصادف می‌باشد که دلایل آن ازدیاد مسافرت به شمال کشور، عبور جادۀ بین‌المللی تهران- مشهد از استان گلستان و تردد زیاد ادوات کشاورزی و موتورسیکلت در جاده‌های مواصلاتی به دلیل نوع معیشت غالب استان (کشاورزی و دامداری) می‌باشد. بر این اساس ماه مهر با ضریب تعیین 86/0 بیشترین و اسفند با ضریب تعیین 065/0 کمترین مقدار همبستگی را با تصادفات جاده‌ای استان دارد. بررسی تعداد تصادفات روزهای هفته نشان داد بیشترین تعداد در روزهای انتهایی هفته می‌باشد. همچنین به لحاظ جنسیت، 80 درصد متوفیان مرد، 19 درصد زن و 1 درصد نامعلوم می‌باشد. براساس نتایج عدم توجه کافی به جلو حین رانندگی، تخطی از سرعت مطمئنه و تجاوز به چپ از مهم‌ترین علل وقوع تصادفات می‌باشد. بیشترین تعداد تصادف استان در محور مینودشت- گالیکش-جنگل گلستان رخداده است که دلیل آن تعدد وسایل نقلیه عبوری، نبود راه‌های فرعی بین روستایی می‌باشد. در نهایت بررسی نوع وسیله درگیر در تصادفات نشان داد که موتور سیکلت، پراید، وانت و عابر پیاده بیشترین سهم را به خود اختصاص داده است. نتیجه‌گیری: برای کاهش تعداد تصادفات در مسیرهای برون شهری لازم است که مسئولان ذی‌ربط دسترسی به تمام اطلاعات واقعی از علل تاثیرگذار بر وقوع تصادف داشته باشند. با توجه به این موضوع به نظر می‌رسد در استان گلستان بی‌توجهی به مقررات راهنمایی و رانندگی از مهم‌ترین آنهاست که ناشی از نبود فرهنگ‌سازی، عدم آموزش‌پذیری و نهادینه‌نشدن رفتار صحیح رانندگی می‌باشد که اصلاح آن مستلزم تدوین برنامه‌ای دراز مدت و نیازمند همکاری و هماهنگی همه دستگاه‌های متولی این بخش می‌باشد.